Diwali એ ભારતનું એક મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે જે દરેક દેશમાં હર્ષ અને ઉલ્લાસ સાથે મનાવવામાં આવે છે. ‘દિવાળી’ શબ્દ ‘દીવા’ એટલે કે દિવાનો ઉપયોગ કરીને ઉજવાતા ઉત્સવનો સંકેત આપે છે. આ તહેવાર પ્રકાશનો અને પવિત્રતાનો પ્રતિક છે. દિવાળી વૈશ્વિક સ્તરે પણ લોકપ્રિય છે અને ખાસ કરીને ભારતીયો માટે શુભ સમય છે.
Diwali નો ઇતિહાસ
દિવાળીનો ઇતિહાસ ઘણા પરંપરાઓ સાથે જોડાયેલો છે. હિન્દૂ માન્યતા મુજબ, ભગવાન રામ પોતાના 14 વર્ષના વનવાસ બાદ અયોધ્યા પાછા આવ્યા હતા. તેમને આવકારવા માટે અયોધ્યાના લોકોને ઘરોમાં દીવડા પ્રગટાવીને ઉજવણી કરી હતી. અન્ય માન્યતાઓ મુજબ, તે ભગવાન વિષ્ણુએ નરકાસુર નામના દાનવનો પરાજય કર્યો હતો, જેથી લોકો આ તહેવાર મનાવે છે.
Table of Contents
Diwali ની પાંચ દિવસની ઉજવણી
- ધનતેરસ: આ દિવસ વેપારની શરૂઆત માટે શુભ માનવામાં આવે છે. ધનતેરસે ઘર અને દુકાનમાં ધનકુબેર અને ધનવન્તરિની પૂજા થાય છે.
- નરક ચતુર્દશી: આ દિવસે નરકાસુરનો નાશ થવાનો દિવસ છે. માનીતા મુજબ, આ દિવસે સ્નાન અને દિવડાઓ પ્રગટાવા મહત્વ ધરાવે છે.
- લક્ષ્મી પૂજા (મુખ્ય દિવાળી): આ દિવસ ખાસ મહત્વ ધરાવે છે, કારણ કે લક્ષ્મી માતાની પૂજા કરવામાં આવે છે. ઘરો અને દુકાનોમાં દિવડાઓ પ્રગટાવી દેવી લક્ષ્મીનું આવકાર કરાય છે.
- ગોવર્ધન પૂજા: આ દિવસે ગોવર્ધન પર્વતની પૂજા થાય છે. શ્રી કૃષ્ણે આ પર્વત ઉઠાવીને ગોકુળના લોકોને ઈન્દ્રના કોપથી બચાવ્યા હતા.
- ભાઈ બીજ: ભાઈ બહેનના પ્રેમનો દિવસ છે. બહેનોએ ભાઈઓને તિલક કરીને તેમનું આદરભાવે સ્વાગત કરવું જોઈએ.
દિવાળી ઉજવવાની રીત
- ઘરોની સફાઈ અને સજાવટ
- રંગોળી બનાવવી
- દીવડા અને લાઈટ્સ લગાવવી
- મીઠાઈઓ અને ફરસાણ બનાવવું
- કુટુંબ અને મિત્રોને ભેટો આપવી
- પટાકા ફોડવી (પટાકા થી સાવચેત રહેવું જોઈએ)
2024 ની દિવાળી ક્યારે છે?
અમાસ ની તિથિ ગુરુવાર, 31 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ બપોરે 2:40 વાગ્યે મનાવવામાં આવશે. આ પહેલા ચતુર્દશી તિથિ આવે છે. પરિણામે આ વર્ષે દિવાળી 31મીએ જ મનાવવામાં આવશે. દિવાળીની ઉજવણી દરમિયાન અમાસ તિથિ પર મહારાત્રી આવે છે. અમાસ તિથિ 1 નવેમ્બર, 2024 ના રોજ સાંજે ઉપલબ્ધ નથી, કારણ કે અમાસ સવારે સમાપ્ત થશે, અને આ સંદર્ભમાં ઉદયા તિથિ લાગુ નથી. આવી સ્થિતિમાં 1લી નવેમ્બરે દિવાળીની ઉજવણીને શુભ માનવામાં આવશે નહીં. શાસ્ત્રો અનુસાર 31 ઓક્ટોબરે દિવાળી ઉજવવી યોગ્ય છે.
પૂજાનો શુભ સમય
દિવાળી પર, ભગવાન ગણેશ અને દેવી લક્ષ્મીની વિધિપૂર્વક પૂજા કરવામાં આવે છે. આ વર્ષે, લક્ષ્મી પૂજા 31 ઓક્ટોબર, 2024 ના રોજ સાંજે 5 થી 10:30 વાગ્યાની વચ્ચે આવે છે. કારતક મહિનામાં કૃષ્ણ પક્ષની અમાસના દિવસે, ધાર્મિક માન્યતાઓ અનુસાર દેવી લક્ષ્મીનો જન્મ થયો ત્યારે સમુદ્ર મંથન થતું હતું. આ કારણે આ દિવસે લક્ષ્મી પૂજાનું વિશેષ મહત્વ છે. દેવી લક્ષ્મી આ દિવસે દરેક ઘરમાં પ્રવેશ કરે છે, તેમના અનુયાયીઓને સુખ અને સમૃદ્ધિ આપે છે.
