રેશન કાર્ડ એ એક સરકારી દસ્તાવેજ છે જેનો ઉપયોગ ઓછા આવક ધરાવતા લોકોની મદદ કરવા માટે કરવામાં આવે છે.   દેશના દરેક નાગરીકોને રેશનકાર્ડ મેળવવાનો અધિકાર છે, આ (Rationing Card) કાર્ડ ધારી લોકો ઘરાક રેશન દુકાનોમાંથી સબસિડીવાળા દરે અનાજ, ચોખા, ઘઉં, ખાંડ વગેરે જેવી જરૃરી ચીજવસ્તુઓ મેળવી શકે છે.

રેશન કાર્ડ (Rationing Card) ના પ્રકારો

ગુજરાતમાં મુખ્યત્વે ત્રણ પ્રકારના રેશન કાર્ડ છે:

• બીપીએલ (BPL) કાર્ડ: આ કાર્ડ ગરીબી રેખા નીચે આવક ધરાવતા પરિવાર માટે છે, અને તેને ધારકને વધુ સબસિડી મળે છે.
• એપીએલ (APL) કાર્ડ: આ કાર્ડ સામાન્ય આવક ધરાવતા પરિવારો માટે છે, જેમને સામાન્ય સબસિડી પ્રાપ્ત થાય છે.
• અંત્‍યોદય અન્‍ન યોજના (AAY) કાર્ડ: આ અત્યંત ગરીબ પરિવારો માટે છે, જેમને મફતમાં અથવા ખૂબ ઓછા દરે રાશન ઉપલબ્ધ થાય છે.

રેશન કાર્ડ (Rationing Card) માટે જરૂરી દસ્તાવેજો

રેશન કાર્ડ માટે અરજી કરવા માટે નીચેના દસ્તાવેજો જરૂરી છે:

• ઓળખ પુરાવા (આધાર કાર્ડ,
• મતદાર આઈડી, ડ્રાઇવિંગ લાઇસન્સ)
• રહેણાંક પુરાવા (લાઇટ બિલ, પાણી બિલ, રેન્ટ એગ્રીમેન્ટ)
• આવક પ્રમાણપત્ર (જો જરૂરી હોય)
• પરિવારના સભ્યોના ફોટા

રેશન કાર્ડ કેવી રીતે મેળવવું?

• ઓનલાઇન અરજી: ગુજરાત સરકારે એક ઓનલાઇન પોર્ટલ તૈયાર કર્યું છે જ્યાં રેશન કાર્ડ માટે અરજી કરી શકાય છે.
• નજીકની રેશન કચેરીમાં જઇને અરજી: રેશન કચેરીમાં જઈને ફોર્મ ભરવું અને જરૂરી દસ્તાવેજો જમા કરાવવી.

રેશન કાર્ડના ફાયદા

• જરૂરી ચીજવસ્તુઓને સબસિડીવાળા દરે ખરીદી શકાય છે.
• અન્ય સરકારી યોજનાઓમાં આ રેશન કાર્ડનો ઉપયોગ ઓળખ પુરાવા તરીકે કરી શકાય છે.
• સ્વાસ્થ્ય અને શૈક્ષણિક યોજના માટે અનુકૂળતા.
• સબસિડીવાળા દરે રાશન: ચોખા, ઘઉં, ખાંડ અને અન્ય આહાર ચીજવસ્તુઓ સબસિડીવાળા દરે મળે છે.
• સરકારી યોજનાઓમાં લાભ: રેશન કાર્ડના આધારે અન્ય યોજનાઓમાં લાભ, જેમ કે મફત સ્વાસ્થ્ય સેવાઓ, શિક્ષણ સહાય, વગેરે.
• અન્ય ડોક્યુમેન્ટમાં ઉપયોગ: રેશન કાર્ડને ઓળખના પુરાવા તરીકે ઉપયોગ કરી શકાય છે.
• ઇમર્જન્સી ફૂડ સપોર્ટ: આ બુક અવારનવાર તત્કાલિક મદદ માટેનો આધાર બને છે, ખાસ કરીને કુદરતી આફતો સમયે.

રેશન કાર્ડ કેવી રીતે અપડેટ કરવું?

જેમ જેમ પરિવારમાં નવા સભ્યો ઉમેરાય છે અથવા સરનામાં બદલાય છે, તેમ Rationing Card અપડેટ કરવું જરૂરી બની શકે છે.

• ફોર્મ ભરો: નવા સભ્યો ઉમેરવા માટે અથવા સરનામું બદલવા માટે ખાસ ફોર્મ ભરો.
• જરૂરી દસ્તાવેજો જમા કરો: જેમ કે નવા સભ્યો માટે જન્મ પ્રમાણપત્ર અને સરનામા બદલવા માટે રહેણાંક પુરાવા.
• કચેરીમાં જઇને અથવા ઓનલાઈન પોર્ટલથી અરજ કરો: ઓનલાઈન અપડેટ માટે પોર્ટલનો ઉપયોગ કરો અથવા નિકટની રેશન કચેરીમાં જાઓ.

રેશન કાર્ડ સાથે જોડાયેલી અન્ય યોજનાઓ

ગુજરાતમાં Rationing Card ધારકોને અન્ય યોજનાઓના લાભો મળવા પાત્ર છે:

• આયુષ્માન ભારત યોજના: આરોગ્ય સંબંધિત ફાયદા.
• અન્નપૂર્ણા યોજના: ગરીબ અને વૃદ્ધોને મફતમાં અનાજ ઉપલબ્ધ કરાવવું.
• રાશન કાર્ડ સહાય યોજના: કુદરતી આફતોમાં મદદ.

ગ્રાહક પાસબુક

ગુજરાતમાં રેશનકાર્ડ ધારકોને ખાસ ગ્રાહક પાસબુક આપવામાં આવે છે, જેના થકી તેઓ તેમના વ્યવહારો ટ્રેક કરી શકે છે.

મહત્વપૂર્ણ લિંક્સ અને સત્તાવાર વેબસાઇટ

ડિજિટલ ગુજરાત પોર્ટલ: Digital Gujarat

રેશનકાર્ડ માહિતી માટે: DCS DOF Gujarat