ભારતના આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં પરિવર્તન Ayushman Bharat દ્વારા

આયુષ્માન ભારત, ( Ayushman Bharat) જેને પ્રધાનમંત્રી જન આરોગ્ય યોજના (PM-JAY) તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, એ ભારત સરકારની એક અગ્રણી આરોગ્ય પહેલ છે. તેને સપ્ટેમ્બર 2018 માં શરૂ કરવામાં આવી હતી અને તેનું ઉદ્દેશ્ય દેશભરમાં દરીદ્ર અને અનુપજાય પાત્ર નાગરિકોને આરોગ્ય સેવાઓ પહોંચાડવી છે. આ યોજના વિશ્વ આરોગ્ય કવચ (Universal Health Coverage) હાંસલ કરવાનો ભાગ છે અને આરોગ્ય સેવાઓ દેશના સૌથી દૂરવટા વિસ્તારોમાં પહોંચે તે સુનિશ્ચિત કરે છે.

અહી ક્લિક કરો

આયુષ્માન ભારતની મુખ્ય વિશેષતાઓ

1. હેલ્થ ઇન્સ્યોરન્સ કવરેજ

Ayushman Bharat યોજના અંતર્ગત દરીદ્ર પરિવારને દર વર્ષે ₹5 લાખ સુધીનું આરોગ્ય વીમા કવરેજ મળે છે. આ વીમા કવરેજ ખાસ કરીને ગંભીર બિમારી અથવા સર્જરી માટે હોય છે, જેનાથી પરિવારોના ખાનગી ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે.

યોજના અંતર્ગત દરીદ્ર પરિવારને દર વર્ષે ₹5 લાખ સુધીનું આરોગ્ય વીમા કવરેજ મળે છે. આ વીમા કવરેજ ખાસ કરીને ગંભીર બિમારી અથવા સર્જરી માટે હોય છે, જેનાથી પરિવારોના ખાનગી ખર્ચમાં ઘટાડો થાય છે.

2. લાભાર્થીઓ

આ યોજના મુખ્યત્વે આર્થિક રીતે નબળા વર્ગોને ટારગેટ કરે છે. આ યોજના અંતર્ગત સોસિયો-ઇકોનોમિક કાસ્ટ સેન્સસ (SECC) 2011 પર આધારિત 10 કરોડ પરિવારો (લગભગ 50 કરોડ લોકો) ને આવરી લેવાશે.

3. કેશો અને કાગળરહિત સારવાર

PM-JAY દ્વારા લાયકાત ધરાવતા લોકોને સરકાર અને ખાનગી બંને હોસ્પિટલોમાં મફત, કેશલેસ અને પેપરલેસ સારવાર મળે છે. લાયકાત ધરાવતાં લોકો ઇ-કાર્ડ દ્વારા કોઈપણ માન્યતા પ્રાપ્ત હોસ્પિટલમાં મફત સારવાર મેળવી શકે છે.

4. વ્યાપક સારવાર સુવિધાઓ

આ યોજનામાં 1500 થી વધુ મેડિકલ પેકેજોને આવરી લેવામાં આવ્યા છે, જેમાં સર્જરી, મેટરનિટી કેર, કેન્સર સારવાર, હાર્ટ સર્જરી વગેરેનો સમાવેશ થાય છે.

5. હોસ્પિટલોનું નેટવર્ક

આયુષ્માન ભારતના નેટવર્કમાં સરકાર અને ખાનગી બંને પ્રકારની હોસ્પિટલો સામેલ છે. લાભાર્થીઓને નિકટની આરોગ્ય સેવાઓ ઉપલબ્ધ થાય તે માટે આ નેટવર્ક ઉભું કરવામાં આવ્યું છે.

6. ડિજિટલ આરોગ્ય રેકોર્ડ

આયુષ્માન ભારત(Ayushman Bharat)નો હેતુ ડિજિટલ હેલ્થ ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચરને વધુ મજબૂત કરવાનો છે. લાભાર્થીઓને એક ઇ-કાર્ડ આપવામાં આવે છે, જેને ઉપયોગ કરીને તેઓ આરોગ્ય સેવાઓ મેળવી શકે છે.

લાયકાત કેવી રીતે તપાસવી?

Ayushman Bharat માટે લાયકાત SECC 2011 ડેટાબેઝ પરથી નક્કી થાય છે. લાયકાત ધરાવતી પરિવારોએ તેમની લાયકાત PM-JAY ની સત્તાવાર વેબસાઇટ અથવા નિકટની માન્યતા પ્રાપ્ત હોસ્પિટલમાં તપાસી શકે છે. વધુ માહિતી માટે હેલ્પલાઇન નંબર 14555 પર પણ સંપર્ક કરી શકાય છે.

આયુષ્માન ભારતનો પ્રભાવ

1. આરોગ્ય સેવાઓમાં વધારો:

આ યોજના રાષ્ટ્રીય આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં વિશાળ પરિવર્તન લાવી રહી છે, ખાસ કરીને ગ્રામ્ય વિસ્તારો અને ગરીબી રેખા નીચે જીવતા લોકો માટે.

2. ખાનગી ખર્ચમાં ઘટાડો:

આયુષ્માન ભારતના પ્રારંભ પહેલાં ઘણા પરિવારો તેમના આરોગ્ય ખર્ચ પોતે જનકતો હતો. આ યોજના તેમને મફત સારવાર ઉપલબ્ધ કરાવે છે, જેના કારણે પૈસાની મોટી બચત થાય છે.

3. ખાનગી આરોગ્ય ક્ષેત્રને મજબૂતી

ઘણા ખાનગી હોસ્પિટલો આ યોજના હેઠળ માન્યતા પ્રાપ્ત થયા છે, જેનો અર્થ છે કે આરોગ્ય સેવાઓનો વ્યાપ વધી રહ્યો છે.

પડકારો અને આગળનો રસ્તો

• જાગૃતિ: ઘણા લાભાર્થીઓને તેમની લાયકાત વિશેની જાગૃતિ નથી. આ માટે વધુ સક્રિય જાગૃતિ અભિયાનો જરૂરી છે.

• હોસ્પિટલ ક્ષમતા: વધતી માંગને પહોંચી વળવા હોસ્પિટલોમાં વધુ ક્ષમતાની જરૂરિયાત છે.

• ઠગાઈ રોકવાનું: કેટલીક ઠગાઈ ઘટનાઓ પણ સામે આવી છે. તેથી, સાચી રીતે વેરીફિકેશન પ્રક્રિયા મજબૂત કરવાની જરૂર છે.

નિષ્કર્ષ

આયુષ્માન ભારત એ ભારતના આરોગ્ય ક્ષેત્રમાં અલૌકિક પરિવર્તન લાવનાર યોજના છે.